TEMBANG MACAPAT

Tembang macapat tegese reriptan kanthi paugeran tartamtu, kang pamacane kudu dilagokake lan bisa diiringi wiramaning gendhing. Tembang iku kadadeyan saka titi laras lan cakepan.

Titi laras tegese wujude angka-angka kang nggambarake laras kanggo nglagokake tembang (not), dene cakepan tegese unen-unen ing tembang utawa tetembungan kang kanggo ing tembang (syair).

Tambang macapat iku cacahe ana II, yaiku mijil, kinanthi, sinom, asmaradhana, dhandhanggula, gambuh, maskumambang, durma, pangkur, megatruh lan pocung. (Saged diklik medal tuladhane).

Pathokan utawa aturan tembang macapat yaiku:

1.      Guru gatra       : cacahing gatra (larik) saben sapada (bait)

2.      Guru wilangan: caching wanda (suku kata) saben sagatra

3.      Guru lagu        : tibaning swara ing pungkasaning gatra.

Ing ngisor kuwi guru gatra, guru lagu lan guru wilangan tembang macapat.

1.      Mijil, 6 gatra, 10 i, 6 o, 10 e, 10 i, 6 i, 6u

2.      Kinanthi, 6 gatra, 8 u, 8 i, 8 a,8 i, 8 a,8 i

3.      Sinom, 9 gatra, 8 a, 8 i, 8 a, 8 i, 7 i, 8u, 7 a, 8 i, 12 a

4.      Asmaradhana, 7 gatra, 8 i, 8 a, 8 e, 8 a, 7 a, 8 u, 8 a

5.      Dhandhanggula, 10 gatra, 10 i, 10 a, 8 e, 7 u, 9 i, 7 a, 6 u, 8 a, 12 i, 7 a

6.      Gambuh, 5 gatra, 7 u, 10 u, 12 i, 8 u, 8 o

7.      Maskumambang, 4 gatra, 12 i, 6 a, 8 i, 8 a

8.      Durma, 7 gatra, 12 a, 7 i, 6 a, 7 a, 8 i, 5 a, 7 i

9.      Pangkur, 7 gatra, 8 a, 11 i, 8 u, 7 a, 12 u, 8 a, 8 i

10.  Megatruh, 5 gatra, 12 u, 8 i, 8 u, 8 i, 8 o

11.  Pocung, 4 gatra, 12 u, 6 a, 8 i, 12 a